Verse de vase: Het rode goud…
Als je 10 verschillende vissers vraagt: ‘Hoe moet je verse de vase gebruiken?’ krijg je hoogstwaarschijnlijk 10 verschillende antwoorden. De aanleiding van dit stukje is de vraag die ik regelmatig krijg om eens een te schrijven over mijn manieren van het gebruik van verse de vase. Helaas is verse de vase tijdens het gros van de wedstrijden niet toegestaan.
Als reden worden dikwijls de kosten en de verkrijgbaarheid aangegeven. Ik vind dit erg jammer zeker als je een vergelijk trekt met wormen. Hiervan worden er steeds meer gebruikt, 500 tot 1000 gram per wedstrijd is bijna normaal, en zijn ook zeker niet goedkoop. De slechte verkrijgbaarheid van verse de vase heeft in mijn optiek alles met vraag en aanbod te maken. Hoeveel hengelsportzaken waar je geen kilozakken met wormen in verschillende soorten en maten kunt krijgen zijn er nog?
Verse de vase is er in vele soorten en maten. Maar, het zijn allemaal muggenlarven en leven in de bodem van het (vis)water. Verse de vase is in mijn optiek het meest natuurlijke aas wat je maar kunt gebruiken en zal, mits toegestaan en juist gebruikt, bijna altijd meer aanbeten opleveren dan andere aassoorten. Verse de vase is zeer kwetsbaar dus het bewaren en het gebruiken van de juiste materialen is erg belangrijk. Voor de hengelsport is verse de vase te verdelen in twee categorieën: haakverse (grote muggenlarven) en voerverse (kleine muggenlarven).
Echter, binnen deze categorieën zitten er nog grote verschillen tussen de verschillende typen larven. Dit heeft voornamelijk te maken met het land van herkomst c.q. het type mug waarvan de larve afkomstig is. Russische en Poolse verse de vase is doorgaans wat groter, slapper en beweegt wat trager dan bijvoorbeeld Franse of Belgische. Omdat je niet altijd evenveel invloed hebt op het type verse de vase wat je kunt kopen (niet alle soorten zijn altijd beschikbaar) zal ik daar nu verder niet op ingaan.
De beste haakverse heb je een week voor de wedstrijd zelf uit de sloot gezocht en in vers water in de koelkast bewaard. Voor het zoeken van haakverse gebruik ik ook roestvrijstalen zeefbak van 40 bij 60 cm en zo’n 20 cm diep. Deze zeefbak is bevestig aan een stevige roestvrijstalen steel. Het kan natuurlijk ook met een gewoon pannet op een stevige steel maar dit gaat dan wel veel sneller kapot.
Die zeefbak schep ik helemaal vol met modder uit de water bodem. Dit spoel ik vervolgens zoveel mogelijk uit door de zeefbak snel door het water te bewegen. Net zolang totdat alleen grof materiaal en verse de vase overblijft. De verse de vase moet je hier niet handmatig uit gaan zoeken want dan raken er veel beschadigd. Zodra je de bak even boven water houdt en vervolgens langzaam terugzet in het water blijven de grote muggenlarven drijven en kun je ze met een goudvisnetje zo van de oppervlakte scheppen. Vervolgens de overgebleven prut weer even spoelen tot er niks meer in zit.
Het scheppen van verse de vase is zwaar werk. Bovendien zit er niet in iedere sloot, op hetzelfde moment, plaats en diepte evenveel verse de vase. Het is dus een kwestie van veel zoeken en proberen. Verschillende watertypes en dieptes, bovenin de modder of juist diep in de modder. Een sloot waar in april niks zit kan in september juist erg goed zijn en andersom. Bermsloten van autowegen, slootjes in de weilanden, ondiepe poeltjes, diepe kanalen ze kunnen echt overal zitten. Heb je eenmaal een plaats gevonden dan zitten ze daar doorgaans vaker.
Eenmaal een mooie portie bij elkaar geschept dan moeten deze worden verzorgd en schoongemaakt. Het beste is om de larven dagelijks te zeven zodat ook de laatste prut en andere beestjes worden verwijderd en dagelijks te voorzien van vers (sloot)water. Uiteraard kunnen ze ook in kraanwater worden bewaard maar het is wel verstandig om dit eerst te testen met een klein deel van de portie. Als het water niet goed is zijn ze binnen enkele minuten overleden. Die blauwe tweeliter pakken van Barleduc is doorgaans ook een veilige optie om ze in te bewaren. Belangrijk is dat er geen koolzuur in het water zit! Voor het bewaren van gekocht, vaak gekweekte, haakverse, geldt qua verzorging en bewaren hetzelfde.
Verse de vase is zeer kwetsbaar haakaas. Het is belangrijk om zo klein als mogelijk/nodige haken te gebruiken met geen of minimale weerhaak. Ook de hoofd- en onderlijn kies je zo licht/dun mogelijk zodat het aas op de meest natuurlijk mogelijke manier door het water gaat. Doorgaans zit je goed met 10/00 hoofdlijn, 08/00 onderlijn en een haak 20. Soms kan het grover, soms moet het kleiner. Ook de dobber zo licht mogelijk en zo scherp mogelijk afstellen. Voorbeeld: Een scherp afgestelde dobber van een verse de vase tuig zinkt zodra er een of twee dikke maden als haakaas worden gebruikt. Maden zijn namelijk veel zwaarder als haakverse. Een beetje vaseline op de dobber antenne geeft wat extra drijfvermogen als het tuig toch te scherp blijkt te zijn afgesteld.
Om verse de vase te kunnen voeren zijn er een aantal materialen nodig. Net als de haakvers beschikt ook de voervers over een klein beetje drijfvermogen (vettig). Het is dus belangrijk om de verse de vase te ontvetten. Anders stijgen ze na het aanvoeren op uit de voer- of leemballen en worden met de stroming meegenomen. Zeker weten dat de op je voerplek aanwezig vissen daar achter aan gaan! Wil ik de verse de vase gebruiken zonder leem of bosgrond dan maak ik ze los met droge leem.
Gedurende de wedstrijd bewaar ik ze dan ook in deze droge leem en voeg ze zo kort mogelijk voor het gebruik van het lokvoer hier aan toe. De kwaliteit van de verse de vase gaat gemengd met lokvoer hard achteruit.
Als ik een grote wolk onder water wil maken dan maak ik de verse de vase los met Litou Extra. Hier kun je ze tevens tijdens de wedstrijd in bewaren en vlak voor het (bij)voeren aan het voer toevoegen.
De met Litou losgemaakte verse de vase kan ook aan de leem worden toegevoegd. Hiervoor gebruik ik dan Terre de Somme voor. Meestal in combinatie met een beetje Liant a Coller om het geheel wat meer kleefkracht te geven. Liant a coller is een sterk bindende leemsoort en word ook wel grijze leem genoemd.
Liant a Coller is ook zeer geschikt om de verse de vase “puur” te voeren. Maak dan de verse de vase los met een klein beetje van die grijze leem en het vocht van de verse de vase zorgt dan al voor voldoende kleefkracht om er een balletje van te maken. Eventueel met een plantenspuit wat extra water toevoegen.
Op dieper en/of stromend water of met veel scheepvaart gebruik ik Terre de Riviere (rivierleem) om de verse de vase naar de bodem te krijgen en daar dan ook te houden.
De verse de vase maak ik dan los met vrij veel liant a coller en voeg dit vervolgens toe aan de terre de riviere. Meestal geeft dit direct voldoende kleefkracht maar soms moet er met een plantenspuit nog een beetje extra water bij.
Het losmaken van de verse de vase is op zich vrij eenvoudig. Strooi de droge leem, de litou of de liant a coller over de verse de vase. Meng dit erdoor heen en wrijf de larven voorzichtig los. Voeg dit vervolgens toe aan het voer en de leem en klaar is Kees!
Met dank aan Jan Grijpstra